YURDUMA BAHAR GƏLİR!

Od ürəkli, od  nəfəsli diyarımsan,

Ocağına canım qurban, Azərbaycan!

Əzilsən də əyilməyən vüqarımsan,

Bu çağına canım qurban, Azərbaycan!

Savaşlardan alnıaçıq çıxan zaman

Tatixinə bağışladın neçə qurban ,

Hər qonşuda bir parçası əsir olan

Torpağına canım qurban ,Azərbaycan!

Neçə gizli sərvət yatır qucağında

Neçə ölkə od aparır ocağından ,

Azadlığın al rəmzi var bayrağında

Bayrağına canım qurban, Azərbaycan!

   

         Yurdumuza bahar gəlir - allı-güllü, yaşıl örpəkli bahar. Qədimdən üzü bəri insanlar yazın gəlişini səbirsizliklə gözləyiblər. Yazda təbiətin yaşıl örtüyə bürünməsi, ağacların yarpaqlaması, meyvə ağaclarının çiçəklənməsi, yaşıllıqlar arasında müxtəlif rəngli və xoş ətirli çiçəklərin boy göstərməsi əsrlərdən bəri insanlara əsrarəngiz təsir bağışlayıb.

 Bu il Azərbaycan ərazisində baharın gəlişi martın 21-i Bakı vaxtı ilə təxminən saat 02:45 radələrində baş verəcəkdir.

Yaşıl çəmənlikdə qönçələr gülür,

Evlərdə bəzəkli xonçalar gülür,

Hər yanda tonqallar göyə yüksəlir,

Noğullu qoğallı bir bayram gəlir

Yurduma novruz gəlir

Novruz sənin qədəmlərin əsirlərdən başlayıb,

Hər vaxt sənin gəlişini mərd babalar xoşlayıb.

Göyərtdiyin çəməninlə yerə bəzək olmusan,

 Xonçan ilə səməninlə gözəl-göyçək olmusan!

"Novruz" fars sözü olub, "yeni gün" deməkdir. Novruz bayramının mənşəyi qədimdir. İslam dini Yaxın Şərq və Orta Asiya ölkələrində yayıldıqdan sonra Ərəb xilafəti bu ölkələrin və xalqlarının İslama zidd olan adət-ənənələrə, bayramlara müsəlmanlığı qəbul edənlər tərəfindən riayət edilməsinin əleyhinə olmuşdur. Müxtəlif təriqətlərin, xüsusən də şiə təriqətinin nümayəndələri bu bayramı təbii və tarixi köklərindən ayırmağa, ona "islami don" geyindirməyə cəhd göstərmişlər. Hətta bəzi mövhumatçılar belə bir fərziyyə uydurmuşdular ki, Novruz bayramı guya IV xəlifə Əlinin hakimiyyətə (656-661) gəldiyi günlə əlaqədardır. Halbuki Əli ibn əbu-Talib iyul ayında hakimiyyətə gəlmiş, Novruz isə yazda bayram edilir. Xalqın bayramla əlaqədar keçirdiyi mərasimlər İslam dininə aid heç bir ehkamla bağlı deyildir, əksinə İslamda qadağan olunan bir sıra ayinləri - odu müqəddəs saymağı, səməni qoymaqla bolluq olacağına etiqad etməyi, qulaq falı, su falı kimi adətləri, qapı pusmağı və s. ehtiva edir. Novruz bayramanının əsaslarının Zərdüştilik və ya Atəşpərəstliklə bağlı olduğu bu bayramda indiyədək qalmış aiynlərdə, xüsusən də odun müqəddəs sayıldığı əhkamlarda açıq-aydın görünür. Azərbaycanda  adətə görə Novruz bayramında göyərdilən  səməni yazın gəlməsinin, təbiətin canlanmasının, əkinçiliyin rəmzidir. Azərbaycan kəndlisi səməni göyərtməklə növbəti təssərrüfat ilinə bərəkət, bolluq arzulamış, bayrama dörd həftə qalmış, hər çərşənbə axşamı və bayram günü tonqal qalamaqla, mahnı ("gün çıx!" nəğməsi və s.) qoşmaqla oda, atəşə, günəşə olan etiqad və inamını ifadə etmişdir. Bütün bu mərasimlər İslamdan çox-çox əvvəl mövcud olmuş qədim şərq ənənələrinin davamıdır.