Səriştəli müəllim

Mükəmməl təhsil sisteminə malik olmaq dövlətin  gələcəyi və müstəqilliyinin mühüm şərtidir. Respublikamızda həyata keçirilən təhsil islahatının məqsədi təlim prosesinin səmərəliliyini təmin etməklə milli və ümumbəşəri dəyərlərə yiyələnən, yaradıcı və tənqidi düşünməyi bacaran, fəal şəxsiyyət yetişdirməkdir. Bu isə ilk növbədə səriştəli müəllim kadralarının hazirliğinı tələb  edir. Belə kadr bacarıqlı, işgüzar, ixtisasını dərindən bilən, müəllimlik adını və şərəfini müqəddəs tutan, ideyaca saf, mənəviyyatca pak, özünə və şagirdlərinə qarşı tələbkar, sənətinə ürəkdən bağlı keyfiyyətləri özündə cəmləşdirən səriştəli, peşəkar müəllimdir. Bütün  tarixi dövrlərdə görkəmli şəxsiyyətlər, dövlət adamları  müəllimlik peşəsinə yüksək qiymət vermiş və müəllimliyi  cəmiyyətin ən  şərəfli  peşəsi hesab etmişlər. Müqəddəs dinimizin banisi Məhəmməd Peyğəmbər özünü müəllim adlandırmış, “Xəmsə” müəllifi Nizami Gəncəvi müəllimi günəşə bənzətmiş, “Məsnəvi” müəllifi Mövlana Cəlaləddin Rumi müəllimi yanar şama, “Divan” müəllifi dahi  Füzuli müəllimi gənc qəlbin memarına  bənzətmiş, Nəsirəddin Tusi müəllimi elmin çırağı adlandırmış, Məhəmməd Tağı Sidqi müəllimi dadlı meyvələr yetişdirən bağbana,  bənzətmişdir. Hüseyn Cavid müəllimlik peşəsinə nəzərən demişdir:

             Bəxtiyarsan əgər çəkdiyin əmək

             Versə cahan süfrəsinə bir çiçək.

Üzeyir Hacıbəyov bir məqaləsində yazıb: "Müəllimlik vəzifəsi çox çətin və ən məsuliyyətli bir vəzifədir. Hər adam onun öhdəsindən gələ bilməz və hər bir adama müəllim deyib, uşaqları ona tapşırmaq böyük xətadır. Tərbiyə işində cüzi bir səhlənkarlıq uşağın gələcəyini pozub, evini yıxar”.

       Ulu öndərimiz  Heydər Əliyev hələ 1980 -ci illərdə ali məktəb işçilərinin respublika müşavirəsindəki nitqində yeni bir pedaqoji anlayış kimi səriştəli müəllim problemini irəli sürür və belə müəllim kadrlarının yetişdirilməsini tələb  edirdi.  O müəllimin peşəkarlıq səviyyəsinə, səriştəliliyinə yüksək qiymət  verir və səriştəli müəllim obrazının keyfiyyətlərini belə göstərirdi: "…hər bir ali məktəb müəllimi gərək öz sahəsində səriştəli olsun, geniş ümumi məlumata, pedaqoji qabiliyyət və yaxşı vərdişlərə, mühazirə oxumaq, dərs demək, öyrətmək, tərbiyə etmək üçün bütün başqa zəruri keyfiyyətlərə malik olsun. Bunun üçün gərək hər bir ali məktəb müəllimi elmi biliklərdən əlavə, yaxşı nitq, dil qabiliyyətinə, natiqlik məharətinə, bütün başqa pedaqoji keyfiyyətlərə və vərdişlərə yiyələnsin ki, bütün bunlar üst-üstə ona həqiqətən yaxşı tərbiyəçi olmaq imkanı versin"

 Səriştəli müəllim modelinin məzmunu ulu öndərimizin bu müdrik fikirlərində öz əksini aydın şəkildə  tapmışdır.       

Ulu öndər Heydər Əliyevin və onun siyasi məktəbinin layiqli  davamçısı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin apardığı məqsədyönlü və ardıcıl dövlət siyasəti nəticəsində təhsil sahəsində aparılacaq islahatların vahid konsepsiyası, aydın strategiyası və konkret dövlət proqramı  hazırlandı,"Azərbaycan Respublikasında  ümumi təhsilin Konsepsiyası (Milli Kurikulumu)", "Təhsil haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edildi. Məktəbəqədər, ümumi, texniki peşə, orta ixtisas və ali təhsil sahəsində mühüm addımlar atıldı. Təhsilin normativ-hüquqi bazası möhkəmləndirildi, infrastrukturun dövrün tələbləri səviyyəsində qurulması istiqamətində praktik işlər görüldü, 2700-dən çox məktəb binası tikildi, yararsız təhsil obyektləri əsaslı təmir olundu, ümumi təhsilin məzmunu yeniləşdirildi, yeni dərslik siyasəti reallaşdırıldı, təhsilalanların nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsinin yeni modeli tətbiq edildi, təhsil müəssisələrinin böyük əksəriyyəti informasiya-kommunikasiya texnologiyaları ilə təmin edildi, təhsil sisteminin informasiyalaşdırılması, xaricdə təhsil və beynəlxalq əlaqələrin genişləndirilməsi  sahəsində uğurlu addımlar atıldı. Məktəblərin infrastrukturunun yeniləşdirilməsində Heydər Əliyev Fondunun və onun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın müstəsna xidmətləri oldu. Bununla yanaşı, sürətlə modernləşən respublikamızda təhsilin insan kapitalının inkişafı çağırışlarına cavab verməsi üçün yeni, daha səmərəli və təsirli addımların atılmasına ehtiyac yarandı. Həmin ehtiyacların ödənilməsi, ölkədə insan kapitalının davamlı inkişafı üçün şəraitin yaradılması, mövcud infrastrukturun təkmilləşdirilməsi, müasir düşüncəyə, yeni təhsil-tərbiyə texnologiyasına, əxlaqi-mənəvi saflığa, yüksək  peşə və ixtisas hazırlığına malik pedaqoji, mühəndis-pedaqoji və elmi-pedaqoji kadr hazırlığının təkmilləşdirilməsi məqsədilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 24 oktyabr 2013-cü il tarixli sərəncamı ilə "Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası" təsdiq edildi. .  Bu mühüm dövlət  sənədində deyilir:  “...təhsilin məzmununun formalaşmasında akademik biliklərlə yanaşı, praktik bilik və bacarıqların, səriştənin vacibliyi önə çəkilir. Səriştə əldə olunmuş bilik və bacarıqları praktiki fəaliyyətdə effektiv və səmərəli tətbiq etmək qabiliyyətidir. O, şəxsin qazandığı bilik və bacarıqların konkret fəaliyyətin nəticəsinə çevrilməsini təmin edir. Səriştəyə əsaslanan təhsil sosial-iqtisadi inkişafa daha effektli xidmət göstərir”. Rеspubliкаmızdа aparılan təhsil islahatları, Bolonya təhsil prosesinə və kredit sisteminə keçid, təhsilimizdə baş verən yeniliklər və təhsilimizin dünya standartlarına uyğunlaşması, xüsusilə аli pеdаqоji təhsilin ardıcıl olaraq təкmilləşdirilməsi yüksək ixtisaslı müəllim каdrlаrının hаzırlığınа, məktəbdə təlim və tərbiyə işlərinin təşkilinə yеni qaydalarla yаnаşmаğı tələb еdir.

         Bu gün Аzərbаycаn Rеspubliкаsının ümumtəhsil və ali məкtəbləri qаrşısındа sоn dərəcə böyüк, şərəfli vəzifələr durur. Müasir gənclərimizə Аzərbаycаn mənəviyyatı, Azərbaycan mentaliteti, dili və ədəbiyyаtı, Аzərbаycаn tаriхi, Аzərbаycаn cоğrаfiyаsı, incəsənəti, habelə zəngin maddi və mənəvi sərvətlərimiz bаrəsində dərin və hərtərəfli biliкlər vеrilməli, yetişən gənc nəsildə yüksək mədəniyyət, mənəviyyat, vətənpərvərlik hissləri fоrmаlаşdırılmаlıdır. Ulu öndərimiz, xalqımızın ümummilli lidеri Heydər Əliyеv məhz bu məsələlər barəsində dəfələrlə çox dəyərli fikirlər söyləmiş və təhsilimizin qarşısında böyük vəzifələr qoymuşdur. Bu gün səriştəli müəllim hazırlığı Azərbaycan müəllimliyinin qarşısında duran ən mühüm problemdir.