Müəllimin
başlıca silahı sözdür. Bundan başqa, onun ehtiyatında xeyli
qeyri-vebal (nitqsiz ) ünsiyyət vasitəsiləri də vardr.
1. Ekspressiv – mənalı hərəkətlər.
Ekspressiv-mənalı hərəkətlər müəllimin davranışının görmə orqanı
vasitəsilə qavranılmasıdır.Burada duruş, mimika, əl-qol hərəkətləri,
baxış yeriş xüsusi rol oynayır.
2. Prosodika və ekstralinqvistika ( informasıya,səsin ucalığı, tembri, nəfəsalma, gülüş, öskürək ).
Səsin xarakteristikaları prosodik (nitqdə vuröulu və vurğusuz, uzun
və qısa hecaların tələffüzü sistemi ) və ekstralinqvistik (
linqvistikadan kənar ) hadisələrə daxildir. Şövq, ruh
yüksəkliyi,sevinc və narazılıq adətən yüksək səslə, nifrət, qorxu
kifayət qədər yüksək, qəm qüssə, yorğunluq adətən batıq səslə
verilir.
3. Takesik ünsiyyət vasitələri. Başı sığallama, toxunma, əl-ələ verib görüşmə, tərifləmə takesik ünsiyyət vasitələrinə aidddir.
4. Proksemik vasitələr.
Bunlara təlim zamanı müəllim və şagirdlərin oriyenasiyası və
onlar arasında distansiya aiddir.Pedaqoji distansiyanın normaları
aşağıdakı məsafələr kimi müəyyən olunmuşdur: 1)müəllimin
şagirdlərlə fərdi ünsiyyəti – 45-dən 120sm-dək; 2)sinifdə şagirdlərlə
rəsmi ünsiyyət – 120-400sm; 400-750sm. Ünsiyyət distansiyasının
müntəzəm dəyişməsi pedaqoji əməyin xüsusiyyətidir. Bu müəllimdən
dəyişən şəraitə dəfələrlə uyğunlaşmağı tələb edir.
Комментариев нет:
Отправить комментарий